Haber yazarken yapılan 6 ciddi hata

Haber yazarken yapılan 6 ciddi hata

Haber yazma işiyle meşgul olanlar ve bu işle ilgilenenlerin bir kısmı haberi yazma sürecinde haberi yazarken birtakım hatalara düşmektedir. Ne yazık ki bu hataların çoğu bir haber metni için hayati nitelikte olan hatalardır. Bu yazımda sizlere muhabirlerin haberleri yazarken yaptıkları 9 ciddi hatadan bahsedeceğim.

Haber yazarken bunlara dikkat edin

Haberde bulunması gereken öğeler

Yazılı veya sözlü tüm basında, haberler yönünden dikkat edilmesi gereken esas gazetecilik kuralı “doğruluk”tur.  Doğruluk, bir haberde bulunması gereken en önemli öğedir. “Bir haberde neler bulunur” sorusunun karşılığında verilecek ilk cevap “doğruluk” olmalıdır. 

Haberde 5N 1K kuralı

Haberde 5N 1K kuralı

Her haberin bir giriş bölümü ve bunu izleyen “gövde” diye adlandırılan diğer bölümleri bulunur. 5N 1K, haberin girişinde ideal olarak istenilen altı sorunun yanıtının verilmesidir. 

Bu altı soruyu oluşturan soru edatları şunlardır:

Haber yazma teknikleri

Haber yazma teknikleri

Haber yazma teknikleri özelde haberin ve kullanılan kitle iletişim aracının türüne göre değişmekle birlikte, genel olarak ortak bazı tekniklere sahiptir. Bunlar ters piramit, düz piramit, dikdörtgen ya da kare ve konuşma dili teknikleridir. Bu tekniklere son zamanlarda, bir teknik olarak anmak doğru olmasa da “serbest yazım şekli” eklenmiştir.  Şimdi isterseniz haber yazma tekniklerine örnekler vererek bir göz atalım.

Haberde kullanılan yüklemler

Haber aktarma yüklemleri

Haber dilinde haber yazarken pek çok yüklem kullanılır ve bunlara habercilikte haber yüklemleri denir. Bunların içinde en sık ve en fazla kullanılanları doğrudan ve dolaylı haber aktarma yüklemleri şeklinde iki farklı biçimde ele alabiliriz. Doğrudan haber aktarma yüklemlerini şöyle sıralayabiliriz:

Kolay haber yazmanın püf noktaları

Kolay haber yazmanın püf noktaları

Bir gazeteci için haber yazmaya başlamadan önce ilk cümlenin nasıl kurulacağı, haberin nasıl sürdürüleceği ve nasıl sana erdirileceği büyük bir kâbus gibi algılanır.  Bu kâbustan kurtulmak için uygulanabilecek bazı tavsiyeleri şöyle sıralayabilirim:

Haber içeriklerini etkileyen unsurlar

Haber içeriklerine etki eden unsurlar

Haberciler her ne kadar olayları tarafsız bir şekilde yayınlamaya gayret etseler de yayınlanan haberlerin belirli bir çerçevesi vardır ve yüzlerce hatta binlerce olay arasında bazıları daha önemlidir ve bu önemlilik nedeniyle yayın içeriklerinde yerlerini alırlar.

Haber yazma kuralları

Haber yazma kuralları nelerdir ?

Haber yazmanın temel amacı, bilgileri, düşünceleri ve fikirleri okuyucuya aktarmaktır. Bazı haber yazma kuralları şöyle sıralanabilir:

Haber nasıl toplanır

Haber nasıl toplanır

Haberin içeriğini oluşturmada bilgi toplamının bir yolu da araştırma yapmaktır. Peki kamuoyunu aydınlatma görevi olan gazeteciler nasıl araştırma yapar. Araştırma yapmanın değişik yollarından birisi arşiv,  kütüphane ve dokümantasyon merkezlerini kullanmaktır. Bu, şehirdeki çeşitli kütüphaneler olabileceği gibi gazetenin kendi arşivi de olabilir.  Ya da gelişen internetle birlikte sanal kütüphaneler de gazeteciler için önemli bir bilgi kaynağı oluşturmaktadır.

Haber yazma süreci

Haber yazma süreci 

Haber yazma süreci 

Muhabir bir olay veya fikir karşısında bir değerlendirme yaparak bunun bir haber olup olamayacağına karar verebilmelidir. Muhabirin yazdığı haberin haber olup olmadığını belirlemek için sorması gerekenler var. Haber nasıl olmalı. Yazılan metin haber midir? Bunun için muhabirin kendine şu soruları sorması gerekir: