Haber etkenleri
Yazılan her haber medyada belli çerçeve içinde değerlendirilir ve bunlardan bazıları yayımlanmamaktadır. Medyanın bu kanal tutucu özelliğine haber etkenleri etkide bulunmaktadır. Haber etkenleri konusunda en kapsamlı çalışma Galtung ve Ruge’un haber olayı ile medya imajı arasına giren haber etkenlerini gösteren “Seçici Kanal Tutma” modelidir. Bu modelde bu etkenler şunlardır:
Zamanlama: Olayın
kitle iletişim aracının ilgilendiği zaman içinde ortaya çıkması “fark
edilebilme” şeklinde tanımlanır. Örneğin 1 saat içinde veya daha az sürede
başlayıp biten olay günlük gazeteye, günlerce süren karmaşık bir olay ise
haftalık dergiye daha uygundur.
Yoğunluk: Eğer olay gerçekten büyük bir değer taşıyorsa
ya da normal seyrinin çok üzerine çıkıyorsa dikkate almaya değerdir.
Açıklık/Netlik:
Olayın haber olmaya uygun olması açıklık ya da netlik olarak tanımlanır.
Kültürel uygunluk:
Toplumun kültürüne ya da alıcı kitlenin
ilgilerine daha yakın olan olaylar daha çok seçilmektedir
Uygunluk: Haberi
yazılacak olan olay, beklentileri ne kadar karşılarsa o kadar kolay
seçilmektedir. Örneğin dünyanın bazı bölgelerindeki çatışmalar zaten beklenen
şeylerdir. Bu çatışmaların bazıları bölgenin tehlikeli olmasından, bazıları ise
siyasi değişimlerden kaynaklanır.
Ani gelişen olaylar :
Durağan bir şekilde akan olaylar arasında en beklenmeyen ve alışılmamış
şekilde gelişen olaylar seçilmeye en uygun olaylardır.
Devamlılık: Bir
olay haber yapılmaya değer görülüyorsa, o olayla ilgili bazı gelişmelerin ya da
başka olayların aktarılması gereklidir.
Kompozisyon:
Haber olabilecek olaylar biraz da gazetedeki dengeyi korumak için bazıları ise
zıtlık oluşturulması için yayımlanmaktadır.
Sosyo- kültürel
değerler: Alıcı kitlenin ya da kanal tutucuların sosyo-kültürel değerleri ,
haberi etkileyen öğeleri, etkiler.
Yorumlar
Yorum Gönder